GROENE HART - Boerenbedrijven rond de Nieuwkoopse plassen, De Haeck en de Meijegraslanden gaan de komende jaren experimenteren om de uitstoot van schadelijk stikstof te beperken. Het Veenweide Innovatiecentrum in Zegveld speelt daarbij een belangrijke rol.
Meer dan een jaar heeft het stikstof-debat voor grote onrust gezorgd rond de plassen en de rietlanden, die samen het belangrijkste natuurgebied van het Groene Hart vormen. De stikstof vormt een bedreiging voor het veelgeroemde veenmosrietland, met een flora en fauna van Europese allure. Dat komt doordat het werkt als mest en die is funest voor het Natura 2000-gebied. De uitstoot bleek zó hoog, dat een gebied tot 10 kilometer rond de rietlanden en plassen op slot ging.
Drie werkgroepen hebben zich het afgelopen jaar gebogen over mogelijke oplossingen voor het probleem, dat officieel stikstofdepositie heet. De conclusies werden eerder deze maand voorgelegd aan natuurbeschermers, (recreatie)bedrijven en boeren. Ze leren dat vooral veel geld nodig is voor oplossingen in de agrarische sector: 72 miljoen euro.
Maatregelen om de natuur er weer bovenop te helpen vergen een kleine 14 miljoen euro. Dat geld gaat onder meer op aan het graven van petgaten en nieuwe methoden om het rietland te beheren.
Voor industrie, recreatie en verkeer zetten lokale maatregelen nauwelijks zoden aan de dijk. Hier moet de Natura 2000-natuur vooral profiteren van landelijke regels om de stikstofneerslag te beperken.
Blijft over de landbouw, die zorgt voor minder dan een vijfde deel van de totale stikstofuitstoot. De meest vergaande maatregel, het verplaatsen van agrarische bedrijven, blijkt volgens werkgroepvoorzitter Jan Heijkoop niet zinvol. De oplossing zal vooral moeten komen van innovaties, vernieuwingen in de boeren-praktijk. Een deel daarvan geldt voor alle boeren in Nederland.
Maatregelen rond het Natura 2000-gebied kosten ruim 40 miljoen. Experimenten die duidelijk moeten maken welke aanpassingen het beste helpen de stikstof de baas te blijven, worden bij voorkeur in de streek zelf gehouden, zegt Heijkoop.
Gedeputeerde Han Weber gaat nu eerst proberen afspraken te maken met de verantwoordelijke staatssecretaris, sinds kort Sharon Dijksma. De vraag of er voldoende geld is om alle maatregelen te betalen, durft hij nog niet met een volmondig 'ja' te beantwoorden. Maar hoopvol is hij wel.
Weber 'ziet licht aan het einde van de tunnel'. Dat betekent echter niet dat boeren meteen kunnen investeren in een groter bedrijf. Meer koeien betekent meer mest en dus meer stikstof. Pas in 2014 komen er landelijke maatregelen die ruimte bieden voor nieuwe investeringen. Alleen als voor die tijd de buurman stopt met zijn bedrijf, lijkt groter groeien een mogelijkheid.
WERK
Volop werk ligt er in ieder geval wel voor het Veenweide Innovatiecentrum, de vroegere proefboerderij aan de Oude Meije in Zegveld. Directeur Frank Lenssinck verwacht volgend jaar al met concrete aanbevelingen te kunnen komen. Sommige onderzoeken lopen trouwens al jaren, zoals die naar het aanbrengen van onderwaterdrainage in slappe veengrond. Dit systeem van flexibele buizen zorgt ervoor dat het weiland minder snel inklinkt, waardoor minder voedingsstoffen vrijkomen. Andere vernieuwingen zijn te verwachten op het gebied van stikstof in veevoeders en de opslag en verwerking van mest.
Zegveld - Drie jaar geleden kreeg de nu 15-jarige Joeri Pels uit Zegveld een babypijl in zijn rechteroog. De dramatische oudejaarsavond werd het begin van een lange lijdensweg. Een jaar lang kon Joeri niets zien. Inmiddels is hij vijf operaties verder en gaat het een „stuk beter. De behandeling bij de Rotterdamse oogspecilist Jan-Tjeerd de Faber duurt nog voort. De jonge Zegvelder komt tijdens de oudejaarsviering niet meer buiten. Hij waarschuwt anderen voor de gevaren van vuurwerk. Zijn moeder noemt hem 'een man met een missie'.
GROENE HART - Vuurwerk heeft het leven van de 15-jarige Joeri Pels voorgoed veranderd. De jaarwisseling roept bij de Zegvelder vooral nare herinneringen op aan het moment dat hij een babypijl in zijn rechteroog kreeg.
Zeker tweehonderd keer zijn Monique en Gert Jan Pels de afgelopen jaren al naar het oogziekenhuis in Rotterdam op en neer geweest. Soms twee keer op een dag. Niet zelden met een van pijn gillende en schoppende Joeri in de auto, die op de achterbank in bedwang moest worden gehouden door een van hen. „Maanden vreesden we dat zijn oog eruit moest," zegt Monique, die zich de pijn van die eerste periode nog maar al te goed herinnert. „Het leek wel of ze met tien man mijn oog eruit probeerden te trekken. Ik zag scheel van de hoofdpijn," weet ook Joeri nog goed. „Het was een horrorfilm die aan ons voorbij trok," verzucht vader Gert Jan.
Ruim een halfjaar lang vocht met name oogspecialist Jan-Tjeerd de Faber voor behoud van het oog van Joeri. Monique: „Pas achteraf vertelde hij dat hij vreesde dat dit niet zou lukken." Maar het lukte wel. Het oog werd niet afgestoten en Joeri heeft inmiddels zelfs geen pijn meer aan zijn oog. Een scenario dat precies drie jaar geleden ondenkbaar was, na die dramatisch verlopen oudejaarsavond in Woerden, waardoor Joeri een klein jaar lang niets kon zien met zijn rechteroog.
Het gebeurde allemaal in een fractie van een seconde. Joeri liep halverwege een feestavond even naar buiten om wat spullen uit de auto te halen. Vanuit het niets schoot een nog altijd onbekende persoon een babypijl op hem af. Deze kwam middenin de pupil van zijn oog terecht. Wat in eerste instantie leek op een klein rood vlekje, bleek grote gevolgen te hebben. Uiteindelijk kwam Joeri na omzwervingen via het Groene Hart Ziekenhuis bij dokter De Faber in Rotterdam terecht. Het begin van een behandeltraject dat na vijf operaties nog altijd loopt. Met vermoedelijk nog twee operaties (aan lens en littekens) voor de boeg.
„Dit heeft zo verschrikkelijk veel gevolgen en zó'n impact," vat moeder Monique samen. „Je staat niet stil bij wat vuurwerk kan veroorzaken, tot het jezelf overkomt," vult vader Gert Jan aan. „Mensen vergeten soms dat dit mij is overkomen. Maar voor mij is het er altijd en overal," zegt Joeri.
Hij ervaart dagelijks de gevolgen van zijn forse visuele handicap, die zijn zicht danig beperkt. Maar hij functioneert wonderwel gewoon in het dagelijks leven. Hij gaat naar school om tuinman te worden en speelt in de B1 van lokale voetbalclub Siveo. „Ja, ik laat soms ballen langsgaan omdat ik ze niet zie en dat heeft ook ons al eens een doelpunt gekost. Soms lach ik erom, soms ben ik er boos om."
„Ik ga niet meer naar buiten," zegt Joeri over de jaarwisseling. Maar wel doet hij rond deze tijd in de media zijn verhaal, om te waarschuwen voor vuurwerk. „Want 12- tot 18-jarigen denken niet na bij de mogelijke gevolgen." Zijn moeder vindt het onbegrijpelijk dat in Nederland consumentenvuurwerk niet verboden is en maandag al om 10 uur 's morgens mag worden afgestoken „Joerie is een man met een missie. Al kunnen we met ons verhaal maar bij één iemand voorkomen dat hetzelfde gebeurt als bij Joeri, dan is ons verhaal al zinnig."
'Ieder jaar hetzelfde liedje'
Tijdens de jaarwisseling lopen steeds meer mensen blijvend letsel aan hun ogen op door vuurwerk. Afgelopen jaar werden 23 mensen blind aan één oog. Jan-Tjeerd de Faber is dé oogspecialist van Nederland. Hij behandelt veel slachtoffers en is vuurwerk-woordvoerder van het Nederlands Oogheelkundig Gezelschap. De helft van die slachtoffers betreft omstanders, weet hij.
De arts pleit voor een algeheel vuurwerkverbod. „En tot die tijd in ieder geval veel voorlichting (vuurwerklesbrief.nl red.) over de gevaren en verplicht een vuurwerkbril op." De schade voor een kind met oogletsel loopt volgens de specialist op tot meer dan een miljoen euro. „Ik zie na de jaarwisseling al twintig jaar hetzelfde, het is ieder jaar hetzelfde liedje. Onbegrijpelijk dat we dit tolereren."
ZEGVELD - De Zegveldse voetbalclub Siveo is voor de tweede keer op rij verkozen tot voetbalclub van het jaar in de provincie Utrecht. De verkiezing is een initiatief van organisatiebureau Vote Company, in samenwerking met onder meer Spieren voor Spieren, Corendon en Wij Willen Sport. Elke uitgebrachte stem gold meteen als bijdrage aan Spieren voor Spieren. Bij de verkiezing vorig jaar werd de Zegveldse amateurclub ook al eerste in de provincie. De eerste plaatsen in de categorieën Betaald Voetbal Organisaties en Topklasse-clubs waren voor respectievelijk SC Heerenveen en GVW uit Veenendaal.
Meer dan 15.049 mensen brachten tijdens de verkiezing hun stem uit. Alle winnaars zijn inmiddels gehuldigd in het Kurhaus Hotel in Scheveningen.
Siveo mocht de prijs, een schaal, voor de provincie Utrecht in ontvangst nemen. Landelijk eindigde Siveo op plaats 11.
Zegveld - Inwoners van Zegveld kunnen maandag samen zingen in Gasterij Milandhof. Thema van de kerstzangavond is Door de wereld gaat een Woord. Aan de dienst werken mee Kunst na Arbeid, zangkoor De Lofstem, jongerenkoor Espérance en het KerstKinderKoor van Zegveld. J.W. Verboom verzorgt een korte meditatie. De kerstzangavond begint om 19.30 uur.
Welzijn Zegveld houdt maandag een kerstbroodmaaltijd. Om 16.00 uur begint de inloop in de Milandhof. De eigen bijdrage voor de maaltijd is 7,50 euro en opgeven kan via tel. 0348-691705.
Zegveld - Op 17 december wordt er een kerstbroodmaaltijd georganiseerd in de Milandhof door WELzijn Zegveld. Inloop is er vanaf 16.00 uur. De eigen bijdrage is 7,50 p.p. Voor de maaltijd moet u zich wel opgeven bij een van de commissieleden, of bel 0348-691705. Na de maaltijd kunnen de deelnemers naar de kerstzangavond.
ZEGVELD - De Culturele Stichting Zegveld houdt morgen voor de tiende keer een wintermarkt in Milandhof. De sporthal krijgt een sfeervol kerstdecor. Er komen vijftig kramen te staan met allerlei kerst- en winterartikelen. Ook zijn er noten, oliebollen, ijsjes en vogeltaarten te koop. Verder is er een workshop 'boltaart'maken en ook de Kerstman is aanwezig. Leerlingen van Sam's Body Work geven om 11.00 en 14.00 uur een streetdance optreden. Voor kinderen is er een knutselhoek waar gipsen beeldjes beschilderd worden. De overdekte winterfair is van 10.00 tot 16.00 uur gratis toegankelijk.
MEIJE - Voor het eerst sinds jaren kan acteur Bram van der Vlugt vandaag op de verjaardag van zijn schoonmoeder zijn. 25 jaar lang was hij verhinderd, omdat hij 'adviseur van Sinterklaas was in televisieaangelegenheden'.
Het hele bijzondere is dat de schoonmoeder vandaag 100 jaar wordt. „Wij vieren het in Maarssen met al haar kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen. En de Sint komt ook," zegt haar schoonzoon (78) uit de Meije. In de boekhandel ligt sinds kort het fotoboek 'Sinterklaas bestaat!' met een keur aan foto's van de goedheiligman en verhalen van zijn adviseur.
MEIJE - Nu Bram van der Vlugt na 25 jaar geen 'adviseur in televisieaangelegenheden voor Sinterklaas' meer is, permitteert de acteur uit de Meije zich een tikkeltje uit de school te klappen. Hij doet dat in het boek Sinterklaas bestaat! „Zoals de butler van Diana en de kamerheer van de paus," spot hij. „Maar ik laat wel mijn geweten spreken."
Stapels foto's hebben Bram van der Vlugt en tekstschrijver Tijn Boon afgelopen zomer doorgewerkt. Van Sinterklaas in het begin van de vorige eeuw tot de Sint nu. Van Sinterklaas op een ladder tot de goedheiligman op een standbeeld van een paard. Prachtige foto's waarbij Van der Vlugt smeuïge verhalen vertelde.
„Het is een grote-mensenboek, maar je kunt er ook je kinderen naar laten kijken," zegt hij. „De mythe blijft bestaan. Dat is de code."
Zo is het altijd geweest sinds Bram van der Vlugt adviseur van de Sint was. Een journalist kon met Sinterklaas spreken of hij kon Van der Vlugt interviewen. Maar het ging hier om twee persoonlijkheden. Voorin het boek schrijft hij: „Al heel lang onderhoud ik een innig contact met Sinterklaas. Soms denk ik zoals hij denkt, soms praat ik door zijn mond. Soms weet ik niet wie van ons beiden eigenlijk aan het woord is."
Woensdag versprak hij zich even in het televisieprogramma Koffietijd. Toen zei hij over een foto van Sinterklaas op een kameel dat hij toen in Cairo was voor de Nederlandse gemeenschap. „Volgens mij heeft niemand het gemerkt."
Tijn Boon, (fonds)redacteur bij uitgeverij Lemniscaat in Rotterdam, had er lol in om met Van der Vlugt samen te werken. „Tijdens lange sessies hebben we al die foto's door genomen. Bij elke plaat liet Bram zijn gedachten gaan. En hij kan het weten, want hij is afgestudeerd in de klazologie."
Het eerste initiatief om een boek over Sinterklaas te maken kwam niet van Boon zelf, maar van fotograaf Arie Kievit. Deze werkt onder meer voor fotobureau Hollandse Hoogte, dat over een prachtige collectie sinterklaasfoto's beschikt. „Arie wilde daar al heel lang iets mee en Lemniscaat vond dat een goed plan. Op een feestje bij de presentatie van een ander boek ontmoette ik Bram van der Vlugt en daarna heb ik hem gepolst."
ENERGIE
Boon is vol lof over de samenwerking met Van der Vlugt. „Die man heeft zo ongelooflijk veel energie. Hij is 78 jaar, maar staat nog overal op het toneel. Als je ook ziet hoe de mensen reageren als hij zijn boek presenteert in de boekhandel: het is een gekkenhuis. Ze staan twee uur in de rij voor een handtekening."
Boon maakte als echte schrijfpiet, én met Van der Vlugt nog één keer als Sinterklaas, een toer langs vier boekhandels in Amsterdam. „Het is magisch om te zien wat er gebeurt als je dan binnenkomt. Volwassenen worden ineens weer kind. Die man is de Sint. Sinterklaas bestaat, zegt Bram altijd, ook al draagt hij een rood gordijn en een kartonnen mijter."
Na alle sinterklazen die Boon op honderden foto's zag passeren heeft hij groot respect gekregen voor Van der Vlugt. „Hij zal nooit zeggen dat hij Sinterklaas speelde of zoiets. Voorin in het boek staan Bram en Sinterklaas samen op de foto. Daaraan kun je zien dat het twee verschillende personen zijn."
Van zijn kinderen Maarten, Floris en Hester heeft de acteur vorig jaar op zijn verjaardag een uitrustmijter gekregen. De foto en het bijbehorende verhaal staan in het boek. Het stel had een fez gekocht en ging voor de letters die er op moesten naar een fourniturenzaak. Wilt u echte Bramband, vroegen ze daar. Echte Bramband? Ja, dat is het originele band van de televisiesinterklaas! Die heet Bram, zodoende. Toen ze vertelden dat het hun vader betrof, kregen ze de gouden kwastjes cadeau. Maar van uitrusten komt nog niet veel. Van der Vlugt is druk aan het repeteren voor een nieuwe toneelvoorstelling met Joost Prinsen. De heren spelen twee oude toneelspelers, die tot elkaar veroordeeld zijn, broers die elkaar haten. „Gruwelijk," zegt Van der Vlugt, „maar je moet er soms erg om lachen."
De Culturele Stichting Zegveld organiseert op zaterdag 8 december voor de tiende keer een wintermarkt in de Milandhof. De sporthal wordt weer omgetoverd tot een sfeervol kerstdecor, terwijl Gasterij Milandhof garant staat voor een gezellig terras met winterse hapjes en drankjes. De ruim vijftig kramen zijn sfeervol versierd en bieden traditionele kerst- en winterartikelen, zoals sieraden, keramiek, glas, homedecoratie, kaarten, kerststukken, tafeldecoratie, noten, oliebollen, ijsjes en vogeltaarten. Verder is er een workshop 'boltaart' maken. Ook de Kerstman is weer van de partij. De leerlingen van Sam's Body Work geven om 11.00 en 14.00 uur een streetdance optreden. Voor de kinderen is er een knutselhoek, waar gipsen beeldjes beschilderd kunnen worden. De overdekte win-terfair is van 10.00-16.00 uur. Toegang is gratis.