DE MEIJE/ZEGVELD - Staatsbosbeheer houdt zaterdag een speciale wandeling door het eeuwenoude landschap van De Meije en Zegveld. Een gids ontvangt de deelnemers om 09.45 uur in eetcafé De Halve Maan (Hazekade 20) met koffie en thee. Na een korte inleiding wordt gewandeld over een oude houtkade en door de weilanden. Vervolgens worden de schraallanden van De Meije bezorgt. Rond 13.00 uur is de groep weer terug. De kosten bedragen 8 euro voor volwassenen en 3 euro voor deelnemers tot 12 jaar. Aanmelden kan via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. of 06-23646290 (tijdens kantooruren). staatsbosbeheer.nl
door Winny van Rij
In drie uur tijd gaan er dik 10.000 kledingstukken/speelgoed door vele gretige handen tijdens de kinderkledingbeurs in Zegveld. Deze is op zaterdagochtend 29 september van 9.00 tot 12.00 uur. De ervaring van commissieleden Carola Hageman en Willeke Blok is dat hiervan ongeveer de helft wordt verkocht, allemaal voor kerkelijk centrum De Voorhof waar de beurs ook plaatsvindt.
ZEGVELD - De eerste echte kinderkledingbeurs was in februari 2005. "Daarvoor was het meer een soort rommelmarkt, destijds al bedoeld om geld in te zamelen voor De Voorhof," weet Willeke. In het begin waren ze blij met een paar honderd euro. "Nu zitten we gemiddeld op 2500 euro per keer," zegt Carola. De kinderkledingbeurs heeft z'n waarde al lang bewezen. Willeke: "We staan nu in de jaarplanning."
Draagbare kwaliteit
Het idee van kleding hergebruiken spreekt Carola enorm aan. "Zo kunnen mensen die het minder breed hebben ook iets leuks uitzoeken voor hun kinderen." Willeke: "In het begin brachten mensen nog wel eens afgedragen kledingstukken die alle kinderen al aan hebben gehad." Dat is nu wel anders. "We kijken alles na en als er een vlek of een gaatje in zit, gaat het terug," legt Carola uit. "Het is jammer als je iets leuks denkt te kopen en dan thuis ziet dat er een vlek inzit." Samen met zes andere commissieleden zorgen Carola en Willeke twee keer per jaar voor een goed verloop van de beurs. In maart de voorjaar- en zomerbeurs en in september de najaar- en winterbeurs. Carola start al ruim van tevoren met het uitgeven van 150 klantnummers, "ledereen mag 100 stuks inleveren die ze zelf voorzien van hun klantnummer, een volgnummer, de maat en de prijs." Naast kleding ook schoenen, speelgoed, fietsjes, sportattributen, babyuitzet en positiekleding.
Op woensdagavond bouwen ze de zalen om en op donderdagmiddag en -avond leveren de mensen spullen in. Dan is het een drukte van belang met lijsten maken, inschrijfgeld van 1,5 euro per 20 stuks innen, kledingstukken beoordelen en in de zalen op de juiste vooraf bedachte plek leggen. "Ingedeeld in babyspullen, jongenskleding en meisjeskleding op maat en op soort kledingstuk," legt Willeke uit. Gelukkig komen ruim 35 vrijwilligers twee dagdelen helpen, die zij aanstuurt. Op vrijdagavond is het vrijwilligersavond. "Zij hebben de eerste keus." Het vrijwilligersbestand wisselt geregeld, bij de commissie nauwelijks. "Het zou leuk zijn als er wat jongere mensen bij komen."
Moe maar voldaan
Op zaterdag om 19.00 uur is het net of er geen beurs is geweest. De opbrengst bestaande uit inschrijfgeld en 10% toeslag voor koper en verkoper op de verkochte kleding is geteld, de meeste onverkochte kledingstukken opgehaald en een deel gaat naar het goede doel. "Na afloop zijn we bekaf, maar het is zo leuk om te doen," aldus beide dames die nog niet van plan zijn om te stoppen. "Het is een goed lopende beurs, een geoliede machine."
ZEGVELD - Op zaterdag 29 september organiseert Staatsbosbeheer een speciale wandeling door het eeuwenoude landschap van de Zegveld en de Meije. De deelnemers maken in deze periode een reis door de tijd. De Staatsbosbeheer gids ontvangt de deelnemers vanaf 9.45 uur in eetcafé de Halve Maan met koffie/thee. Na een korte inleiding gaan de deelnemers gezamenlijk naar Zegveld waar de wandeling begint. De wandeling gaat via een eeuwenoude houtkade, over de weg en dwars door de weilanden. De gids vertelt hoe de bewoners het land hebben gevormd. Na deze wandeling gaan de deelnemers per auto naar de schraallanden van de Meije. De kosten, inclusief een kopje koffie of thee, bedragen 8 euro en 3 euro voor deelnemers tot 12 jaar. Aanmelden via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. onder vermelding van Naam en telefoonnummer, of via 06-23646290 (tijdens kantooruren).
In vroegere tijden kende Nederland Jannes van der Wal als vaandeldrager van het dammen. Aandacht te over, maar in de afgelopen jaren is daar weinig meer van over. Arie van der Knaap damt in Zegveld en Gouda en vertelt graag over de passie die hij voor dammen heeft. "Het is zo mooi als je een dampartij wint, omdat je een betere tactiek hebt dan de ander."
ZEGVELD - Direct wil Van der Knaap een vooroordeel wegnemen. "Het hoeft echt niet alleen maar stil en saai te zijn. Elke vrijdag hebben wij barre schik. Op weg naar huis weet je dan dat je niet voor niets naar de club bent geweest", weet de jonge dammer maar al te goed.
In vroegere tijden gingen de gebroeders Van der Knaap dammen en zodoende heeft de Zegvelder zijn liefde voor de sport ontwikkeld. "Als ik naar mijn jeugdtijd kijk, was er veel aanwas. Dat is nu minder, als we naar de landelijke trend kijken is die ook dalende, maar er is nog wel aanwas hoor", weet Van der Knaap over de aanmeldingen in Zegveld. "Ik denk dat ik in groep drie ben begonnen. Mijn broer zat er ook op en met schooldammen waren we wel succesvol. Ik pakte het zelf ook wel snel op. Toen hij er mee kapte, ben ik ermee doorgegaan."
Denkplan
"Het is natuurlijk niet de grootste sport van Nederland en de gemiddelde leeftijd ligt ook niet onder de twintig jaar", schetst Van der Knaap ook de realiteit. Om mensen te enthousiasmeren, zou de dammer mensen graag oproepen om vooral eens te komen kijken bij de club. "De sport is zo geweldig. Je kan nooit iemand de schuld geven behalve jezelf. Dat moet je natuurlijk ook kunnen. Het is fantastisch om op basis van een beter denkplan iemand te verslaan", weet Van der Knaap. Toch staart hij zich niet blind op enkel denken. "Ik vind het ook prachtig om iemand in een potje voetbal op basis van kracht te slaan."
Domineeswoning. leder dorp heeft wel een woning die iedereen kent. Dat hebben Gerrie en Herman Schuiveling gemerkt in de twaalf jaar dat ze in de voormalige pastorie in Zegveld wonen.
Ze hebben er 'het mooiste huis van Zegveld' van gemaakt. Een forse voordeur in het midden met aan weerszijden twee hoge ramen met erboven vijf glas-in-loodramen maken het voorkomen indrukwekkend.
Rondom is het pand met strak, wit pleisterwerk afgewerkt. Onberispelijk, zoals ook het zink op het roevendak. Dat Gerrie en Herman Schuiveling hier twaalf jaar wonen en ervoor hebben gezorgd dat het pand er zo mooi bij staat, hadden ze zelf niet gedacht. Herman: „We woonden in Mijdrecht en waren niet eens van plan te verhuizen. Mijn oog viel toevallig op een advertentie in een makelaarskrantje. Op een vrije middag stapten we in de auto. Vanaf de weg bij Woerdense Verlaat zagen we in de verte een wit huis. Voor de grap zeiden we tegen elkaar: „Dat zal het toch niet zijn?" Wel dus. Eigenlijk was mijn vrouw toen al verkocht."
Herman: „We zagen direct dat het huis veel mogelijkheden had voor ons gezin met drie opgroeiende zonen. Maar we zijn nog vier keer wezen kijken voordat we de knoop doorhakten. Er moest namelijk ontzettend veel aan gebeuren." Om het pand uit 1825 weer bewoonbaar te maken, liet Schuiveling het dak, de kozijnen en de vloeren in de keuken en woonkamer vernieuwen. Ook kwam er een nieuwe badkamer en keuken in. Gerrie: „We zijn zes jaar bezig geweest om het te krijgen zoals het nu is. Het huis is ruim genoeg om telkens een vertrek aan te pakken, terwijl we gewoon in het huis konden blijven wonen. Ik ben gestopt met werken om twee jaar lang het hele huis te schilderen."
Geen stress
Herman: „We hebben het stap voor stap aangepakt, waardoor we het nooit als een last hebben ervaren. We maakten eerst een ruimte helemaal af, voordat we aan de volgende begonnen. We hadden geen planning, dus geen stress. Maar als we nu er weer aan moesten beginnen met de wetenschap dat het zo veel werk is, zouden we het niet meer doen."
Net als de buitengevel is het interieur niet overdadig gedecoreerd. Wel heeft het huis prachtige plafonds met ornamenten en is er in iedere kamer een schouw. Herman: „Die zaten er al in. Wij hebben de rookkanalen verwijderd, maar de schouwen uiteraard laten zitten. Alleen in de woonkamer was de schouw verwijderd. Die hebben wij weer erin gemaakt en er een gashaard in geplaatst."
De keuken is door Schuiveling bewust strak en modern ingericht, als signaal dat het een huis van deze eeuw is. Herman en Gerrie omschrijven hun beleving van het huis als warm, comfortabel en fijn.
Gerrie: „Dat komt ook doordat we er binnen en buiten zelf veel aan hebben gedaan." Herman: „Het is een gemeentelijk monument, waardoor wij ons aan allerlei voorschriften moesten houden. Toch voelt het als van ons. Een goed voorbeeld is het zinken dak. Ik vind dat prachtig."
Nu de drie zonen niet meer thuis wonen, ervaren Gerrie en Herman het huis als veel te groot voor hun tweeën. Gerrie: „Ik kom uit Vinkeveen. Daar hebben we een recreatiewoning opgeknapt, waar we in de zomermaanden willen gaan wonen. Voor de wintermaanden zoeken we iets in Utrecht." Herman: „We zijn niet gebonden aan Zegveld. Het huis heeft ons hier naartoe gebracht. Nu gunnen we dat aan een ander."
WEIDS UITZICHT
Waterpartij, moestuintje, boomgaard
In de achtergevel, bij de keuken en de achterste woonkamer, heeft Herman Schuiveling twee openslaande dubbele deuren laten plaatsen. Het is iets afwijkend van het monumentale karakter, maar Schuiveling had die concessie er wel voor over. „Het huis heeft een ontzettend grote tuin waar we graag op uitkijken. Vooraan hebben we een modern terras gemaakt. Voor het weidse uitzicht hebben we de garage aan de zijkant gesloopt en er een moderne waterpartij gemaakt. Achter is het meer natuur. We hebben er zelfs een moestuintje en een boomgaard. Zo loopt het steeds verder over in landelijk gebied met uitzicht tot aan Kanis en Woer-dense Verlaat. Dat maakt dit huis zo fijn: je hebt veel ruimte, binnen én buiten."
INFO
Adres: Hoofdweg 76, Zegveld.
Type woning: Vrijstaande gezinswoning.
Vraagprijs woning: € 1.170.000,-
Woonoppervlakte: 318 vierkante meter.
Aantal kamers: 7.
Bouwjaar: 1825.
Informatie: Korver Makelaars; www.korvermakelaars.nl
Bijzonderheden: Voormalige domineeswoning.
Vader Cor Zwarts van Suzanne, die zichzelf in een gevangenis van het leven beroofde na door ggz-instelling Altrecht te zijn weggestuurd, hoopt dat Suzannes verhaal voor een omslag zorgt in het denken over psychiatrische patiënten.
Yelle Tieleman
Zegveld - Deze krant publiceerde zaterdag het levensverhaal van de 31-jarige psychiatrisch patiënte Suzanne uit Zegveld, die destijds ander dubieuze omstandigheden de kliniek van Altrecht werd uit-gewerkt.
Dertien jaar lang hield de familie Zwarts het verhaal van Suzanne liever bij zichzelf. Tot afgelopen weekend. Haar verhaal in het kort: op 17-jarige leeftijd werd Suzanne in Ghana het slachtoffer van groepsverkrachting. Terug in Nederland ontwikkelde ze sterke psychiatrische klachten, waardoor ze in de jaren die volgden van kliniek naar kliniek werd gestuurd. In 2014 kwam ze terecht bij Altrecht in Utrecht. Toen ze daar in september 2017 een brandje stichtte, werd ze opgepakt. Na zeven maanden voorarrest in de gevangenis in Zaanstad maakte ze in februari 2018 een einde aan haar leven.
'Grove fouten'
Pas maanden later gaf Altrecht via een brief van geneesheer-directeur Pieter Prins toe, dat zijn instelling grove fouten heeft gemaakt.
In de excuusbrief schrijft Prins dat 'een kleine onderstroom van het personeel' al een jaar lang genoeg had van Suzanne en in het brandje een 'mooie kans' zag om van haar af te komen. Ook schrijft Prins dat Altrecht druk zette op een officier van justitie om Suzanne aan te houden. Daarnaast erkent Prins dat Altrecht geen goede medische overdracht heeft verzorgd aan de gevangenis in Zaanstad.
„Wij hebben jarenlang het gevoel gehad dat we niet serieus werden genomen", zegt Cor Zwarts nu. Hij doelt op een klachtenprocedure die hij en zijn vrouw Greet aanspanden bij de klachten-commissie van Altrecht, nog vóór de dood van Suzanne. „We werden daar monddood gemaakt en als een stelletje vervelende ouders weggezet. Daarnaast werd er door behandelaren erg denigrerend over Suzanne gesproken. Dat hebben we als heel vervelend ervaren." De klachtencommissie van Altrecht stelde Cor en Greet Zwarts in het ongelijk.
Later volgde de brief van geneesheer-directeur Pieter Prins, die de familie Zwarts alsnog volledig gelijk gaf. Zwarts: „De klachtencommissie heeft na de brief volgehouden dat haar eigen conclusies juist waren. Daar snapt een normaal mens niets van. Die commissie heeft geen woord van excuus naar ons laten klinken. Dat vinden we onmenselijk."
„We hopen als familie dat Altrecht wil garanderen dat de gemaakte fouten in het geval van onze dochter Suzanne nooit meer zullen voorvallen", zegt Zwarts „Er moeten dringend ingrijpen veranderingen komen in de ggz. Deze mensen blijven volstoppen met medicijnenen ze in isoleercellen stoppen is geen oplossing Geef ze perspectief, geef ouders de kans om bij te dragen aan de toekomst van hun dierbaren. Laat zien dat ze van waarde kunnen zijn." Deze hartenwens is voor Zwarts de voornaamste reden om na dertien jaar lijden de publiciteit te zoeken. „Ik ben het aan Suzanne verplicht om haar verhaal te vertellen. Wij hopen dat niemand haar lot hoeft te ondergaan. Altrecht moet hieruit lering trekken. De knop moet om in de héle ggz. Gevangenissen zijn er veroordeelde criminelen, niet voor psychiatrisch patiënten."
De familie Zwarts is overladen met steunbetuigingen. „Het onrecht en de boosheid die ik voelde, worden door velen gedeeld. Lang heb ik me als het ware onderdanig gevoeld tegenover Altrecht. Het gevoel dat we het misschien toch wel mis zouden hebben, heeft lang in ons gezeten. We zijn in het gelijk gesteld, maar hebben de hoofdprijs betaald. Wij zijn de afgelopen jaren veel mensen kwijtgeraakt. Die werden er moe van. Wij nooit. Nu kunnen we laten zien dat we het bij het rechte eind hadden. Dat voelt enigszins als genoegdoening."
Brievenbus
De familie Zwarts ziet na zeven maanden wachten nog steeds vruchteloos uit naar het sectierapport van het NFI. „Het wachten is op een toxicologisch rapport, is ons verteld. Je krijgt pas rust, als je kunt lezen wat de exacte conclusies zijn. We liggen elke dag zo'n beetje voor de brievenbus."
Zegveld - Op zaterdag 8 september is in Zegveld een bijzonder kunstwerk onthuld; een betonnen bank voorzien van mozaïek met bijzondere kenmerken van Zegveld zoals een sloot, een ooievaar, water en lucht en een knotwilg. Het ontwerp is van Geert Oldebeuving uit het Drentse Hoogeveen. De bank is een initiatief van Thea Ton uit Zegveld. Zij had in verband met het 25-jarig jubileum van het VSB-fonds een aanvraag ingediend die werd gehonoreerd met een cheque van 1.000 euro.
Onthulling Mozaïekbank in Zegveld
Op zaterdag 8 september is in Zegveld een bijzonder kunstwerk onthuld. Een betonnen bank voorzien van mozaïek met bijzondere kenmerken van Zegveld zoals een sloot, een ooievaar, water en lucht, een knotwilg en mensen. Dertig vrijwilligers hebben meer dan 700 uur besteed aan hetmonteren van alle mozaiek op de bank. Zegveld is hiermee een object rijker.
Streekmarkt viert jubileum en houdt vast aan kleinschaligheid
Bert van den Hoogen
Woerden - Haar potjes jam in de Jumbo of Albert Heijn? Irma van Kreij van Hoeve Rietveld in Nieuwerbrug ziet het niet gebeuren. „Dan moet ik concurreren met de grote merken. Dat lukt me nooit. Ik zou dan op grote schaal moeten gaan produceren, terwijl we het bewust kleinschalig houden en met kleine telers in de regio samenwerken. De supermarkt is voor onze producten niet de juiste omgeving."
Van Kreij heeft de kraam met zelf gemaakte jam, gelei, boeren advocaat en chutney een paar jaar geleden overgenomen van haar moeder, die vanaf het eerste uur op de wekelijkse markt stond. Zo staan er meer ondernemers al vijftien jaar vrijwel onveranderd hun waar te verkopen.
Naast de vaste klanten weten steeds meer toeristen de producten te waarderen. Dat merkt ook Annalies de Leeuw van de Zegveldse bakkerij De Leeuw.
„Onze stroopwafels gaan de grens over. We krijgen vooral uit Canada en Australië reacties dat ze ze zo lekker vinden. Onze stroopwafels zijn uniek doordat we de stroop en het deeg zelf maken. En we hebben een speciale bakplaat van een bepaalde legering van metalen."
Er is dus een internationale markt voor dit streekproduct. Een beetje ondernemer zou de sprong wagen en zijn producten exporteren. De Leeuw: „We moeten er niet aan denken. Dan zouden we de capaciteit moeten uitbreiden, maar van onze bakplaat is geen tweede te maken. We willen het ook niet vanwege de rompslomp. Laat ons maar lekker bakken."
Toob Alers van het Alphense marketingbureau Toob zegt dat Woerden zich op de borst mag kloppen dat de streekmarkt het al zo lang volhoudt en ziet de producten niet snel de overstap naar de supermarkt maken. „Een kraam met houten planken en een zeil erboven is qua marketing niet sterk, een beetje kneuterig. Het is niet makkelijk om dat hip te maken; marketing is ontzettend duur.
In de supermarkten wordt er geschreeuwd om ieder metertje schapruimte. De productie van streekproducten is te laag om voldoende budget te genereren waarmee je die strijd kunt winnen. Hooguit een lokale franchisenemer zal bereid zijn wat af te nemen, maar dat is meer een gunst."
Niet interessant
Volgens fruitteler Ariën Smorenburg zijn de ondernemers op de streekmarkt helemaal niet bezig met marketing of schaalvergroting. Rondrijden in foodtrucks, zoals Alers als suggestie opwerpt, ziet Smorenburg ook niet zitten. „Wij zijn telers en tuinders met een bedrijf aan huis. We kunnen niet de hele week van huis zijn. We zijn niet bezig om met streekproducten de Jumbo te bevoorraden. Voor die grote supermarkten zijn wij helemaal niet interessant."
Kaasboer Cor Janmaat is het met hem eens. „De kleinschaligheid is de kracht van de streekmarkt. Hier kunnen we ons product en het verhaal erbij goed presenteren."
DEMEIJE - De PVV-fractie in Provinciale Staten van Utrecht wil dat Gedeputeerde Staten bemiddelt in het langlopende conflict over de buitenplaats/galerie De Blauwe Meije in Zegveld.
De partij heeft onlangs een werkbezoek aan de Blauwe Meije gebracht. De aanleiding hiervoor was onder meer het conflict tussen de ondernemer die er een galerie annex schenkerij is begonnen en een buurtbewoner die klaagt over de daarmee gepaard gaande drukte.
Te gek
Het is te gek dat een kleine hard werkende ondernemer zo in zijn bestaan wordt belemmerd", stelt de Statenfractie van de PVV. De fractie wil van het dagelijks bestuur van de provincie weten of
het een bemiddelende rol kan spelen in het conflict. Het geschil ging jarenlang onder meer over de vergunningen, het bestemmingsplan en degevreesde overlast door grote aantallen bezoekers van de Blauwe Meije.
De afgelopen mooie zomer heeft records gebroken. Maar, zegt de Woerdense weerman Mees Weststrate, heet is het vroeger vaker geweest. Toen met verschrikkelijke gevolgen."
Rik Sneijder
Woerden - Het is altijd handig om met een weerman af te spreken: Doe maar morgenochtend om elf uur, dan breekt tenminste de zon door, zegt Mees Weststrate. Het lijkt waarzeggerij, maar inderdaad de zon breekt door en de buien zijn verdwenen. De man verstaat z'n vak blijkbaar. Dagelijks houdt hij voor de Woerdense regionale radiozender zijn weerpraatje en schetst hij een beeld voor de komende zeven dagen. Dat was vroeger wel anders, zegt hij. Toen gingen de weersvooruitzichten niet verder dan hooguit twee dagen. Nu zijn deweerkaarten verbeterd, zijn er veel meer weerstations over de wereld en houden de speciale satellieten alle luchtstromen en opkomende orkanen in de smiezen. Toch kan de weerman/vrouw er weleens naast zitten. „Ja afgelopen week natuurlijk," zegt Weststrate la-chend. Toen zat het hele gilde van beroeps en amateur meteorologen er naast.
Windmeter
„Ik had die storing niet zien aankomen. Ik kijk 's ochtends vroeg op mijn computerscherm en zie op de weerschema's een hele partij rode puntjes. Ik zeg tegen m'n vrouw; kijk nou dan. Daar gaan we vandaag nog wel even last van krijgen. Ik zag namelijk geen beweging in het regengebied omdat de luchtstroming nihil was." Mees Weststrate kan zich een dergelijke reeks van hoosbuien met fiks onweer herinneren, dat was eind mei van dit jaar. „Het is wel bijzonder dat het twee keer in een jaar voor komt."
Er zijn in Woerden records gebroken, zegt hij. Hoewel het aantal hele hete dagen niet zo uitzonderlijk was, heeft hij wel een temperatuur van 36 graden en een beetje genoteerd in augustus. Ook de gemiddelde jaartemperatuur tot nu toe is flink hoger (12,2 graden) dan sinds het jaar 1706 gemeten is.
Weststrate is van de statistieken. Altijd al geweest, zegt hij. Als twaalfjarig jochie kreeg hij een regenmetertje en een windmeter. Elke dag schreef hij de neerslag en de windkracht op. Eind van het jaar had hij op die manier een mooi overzicht van pieken en dalen in de neerslag. Later heeft hij cursussen meteorologie gevolgd aan de Universiteit van Wageningen en is hij voorzitter geweest van de landelijke vereniging van Weer en Klimatologie. Naast zijn weerpraatjes adviseert de Zegvelder ook de organisaties van evenementen in Woerden. Hij kan geen garanties geven, zegt hij. „Vorige keer belde de organisatie van de triatlons voor advies. Ik had gezegd dat er wel buien ons land zouden binnen komen maar zuidelijker van Woerden. Toen ik die dag in de auto naar Utrecht zat, zag ik de buitjes inderdaad aan de zuidelijke horizon voorbij trekken. Gelukkig. Mensen vinden het minder erg als ik slecht weer voorspel en het blijft droog, dan omgekeerd. Over het algemeen kloppen mijn voorspellingen overigens redelijk goed."
Veranderingen
Ja, ja, het klimaat verandert, zucht Weststrate. Laten we er alleen voor waken niet alles toe te schrijven aan die veranderingen. Het is wel vaker zo heet geweest. De gevolgen waren in vroeger tijden vele malen groter dan tegenwoordig.
De boeren hebben nu misschien in de buidel moeten tasten omdat er fiks beregend moest worden maar vroeger ging de veestapel er gewoon aan.Grote aantallen koeien stierven omdat er niets te grazen viel. „Of de boeren moesten met hun koeien naar gebieden waar nog wel genoeg water was. Het had voor kleine gemeenschappen zoals Woerden een enorme impact. Bij langdurige droogte ging het vee dat voor slacht of melk bestemd was dus dood. Akkers verdroogden. Ook molens werkten niet meer waardoor de molenaar geen graan of rogge kon verwerken. Op den duur was er ook geen zuiver drinkwater meer. Het open water dat er nog was, was vergeven van dode beesten. Niet echt hygiënisch. Mensen gingen daar gewoon dood aan."
De 16de eeuw was ook warm, zegt Weststrate die zich baseert op oude geschriften, overleveringen en afbeeldingen van schilderijen uit die tijd. Een bijzonder droog jaar schijnt 1540 te zijn geweest. De vooravond van de Tachtigjarige Oorlog. Deze zomer brak alle records. In heel West-Europa regende het niet of nauwelijks van april tot en met oktober. De Rijn, Maas en andere grote rivieren waren opgedroogd. Weststrate: „Men kon bijna de rivier oversteken. Geen scheepvaart dus. Dat betekende dat er geen voedsel of andere producten aan- en afgevoerd konden worden. Bovendien was de vissterfte groot. Vis stond niet langer op het menu."
Branden
Geen koeien, vis, zuivel, vlees. Armoede dus. Daarnaast waren er in die barre tijden felle branden in de binnensteden. Een rake bliksemschicht en een houten huisje ging in vlammen op. Bekende binnen-stadbranden zijn er geweest in Woerden en Oudewater. Kan de zomer van 2018 de weerkundige geschiedenisboeken in? „Lastig om aan te tonen of die zomer van het jaar 1540 gemiddeld warmer was dan die van dit jaar. Er waren in die tijd nog geen officiele waarnemingen, die zijn er pas vanaf 1706. Wel is veel informatie verkregen uit reisverslagen, fragmenten, dagboeken, kloostergeschriften, oogstgegevens en tolberekeningen. Daarom weten we dat 1540 bijzonder is geweest", aldus Weststrate.
Gemiddelde jaartemperatuur hoger
De gemiddelde jaartemperatuur is behoorlijk hoger. Dat zegt amateur weerman Mees Weststrate uit Zegveld. Er zijn wel degelijk records gebroken maar je kunt die niet één op één toeschrijven aan klimaatsverandering, zegt Weststrate. „Daarvoor moet je over een veel langere tijd gegevens hebben." Tot nu toe was de gemiddelde temperatuur over een jaar gezien 12,2 graden celsius. Dat lijkt op een record sinds deze gegevens vanaf 1706 worden bijgehouden. „Er zijn eerder koude en warme periode geweest. Nu bevinden wij ons aan het einde van een ijstijd. Duidelijk is wel dat co2-uitstoot een rol speelt bij de opwarming van de Aarde. We moeten voorzichtig met ons milieu omgaan."