Cor van Amerongen (Zegveld) was vijftien jaar bestuurslid en vrijwilliger bij de Hengelsportvereniging Zegveld. Ook is hij vanaf 1990 voorzitter (1990-1998), secretaris (1998-heden) en vrijwilliger bij de Konijnen en Pluimveevereniging Kleinveeteelt in Zegveld. Van 1997 tot 2009 was hij vrijwilliger bij Voetbalvereniging SIVEO '60 in Zegveld, o.a. als jeugdleider. Sinds 2003 is hij vrijwilliger (2003- 2018 voorzitter) van Muziekvereniging Kunst na Arbeid (KNA). Ook is hij sinds 2018 diaken en koster bij de Gereformeerde Kerk Woerden.
Bert van den Hoogen
Professor Marileen Dogterom onderzoekt de werking van levende cellen door onderdelen ervan na te bouwen. Ze wil daarmee bijdragen aan het antwoord op de grote vragen over het leven.
Kunt u in maximaal honderd woorden uitleggen wat uw vakgebied nanobiotechnologie inhoudt?
„We proberen het leven te begrijpen door op nanoschaal in te zoomen op het lichaam. Als je op celniveau kijkt, dan zie je daarin een complexe samenstelling van moleculen die allemaal een andere functie hebben en met elkaar in verbinding staan. We begrijpen nog lang niet hoe het kan dat al die moleculen samenwerken om een cel levend te krijgen.”
Kunt u toch een poging doen om inzicht te geven in al die functies?
„Een cel heeft tenminste drie basis-functies, namelijk energiehuishouding, informatieoverdracht en celdeling. Maar daarnaast zijn er ook allerlei bijkomende functies nodig, zoals vochthuishouding, communiceren, evalueren en een klok. Een cel heeft ook een bepaalde vorm, dus zijn er moleculen voor shape control. Een cel moet ook reageren op de buitenwereld, bijvoorbeeld om vocht of eiwit op te nemen. Een cel kan soms ook bewegen. Bij de genezing van een wond bijvoorbeeld.”
Begrijpt u de werking van een cel als u al die moleculen met hun functies weet?
„Vergelijk het met alle losse onderdelen van een auto. Als je nooit een bouwtekening van een auto hebt gezien, weet je niet hoe je al die onderdelen aan elkaar moet zetten om er een auto van te maken. Zover zijn we nu met het begrijpen van een levende cel. We hebben wel de onderdelen, maar geen bouwtekening. Neem alleen al de celdeling. Daarvoor moeten eerst alle onderdelen worden gereproduceerd en een juiste plek krijgen. Vervolgens zijn er moleculen die de verschillende onderdelen bij elkaar vandaan trekken. Daar is een bepaalde hoeveelheid energie voor nodig."
Onderzoekt u die hele complexe processen alleen met uw onderzoeksgroep?
„We werken in het project BaSyC waar zeventien onderzoeksgroepen bij verschillende universiteiten bij betrokken zijn. Iedere groep bestudeert een andere functie van de cel. Wij richten ons bij de TU Delft op het geraamte van cellen. Zo proberen we de mechanische eigenschappen van een cel te begrijpen.”
Bent u ook daadwerkelijk met moleculen cellen aan het bouwen?
„Ja, maar dan wel sterk vereenvoudigd. De cellen die wij bouwen, leggen het aan alle kanten af tegen de echte levende cellen. Eigenlijk bouwen wij onderdelen van een cel. En dan nog is het een kwestie van proberen. Er zijn zoveel mogelijkheden dat het moeilijk is precies te weten in welke richting we moeten zoeken. Een cel is fascinerend, omdat het een perfecte multitasker is. Er zijn zo ontzettend veel mogelijke manieren om moleculen met elkaar te verbinden met nog meer mogelijke uitkomsten. Het is daardoor een ontdekkingstocht op een route met ontzettend veel mogelijke afslagen.”
Waarom kiest u er niet voor bestaande cellen aan te passen?
„Biologen onderzoeken de functie van een cel door er onderdelen uit te halen en te kijken wat er dan mis gaat. Dan weet je bij welke functie dat onderdeel betrokken is, want die ontbreekt dan. Maar dan weet je nog niet hoe die functie in samenspel met andere onderdelen tot stand komt. Als je iets aan de samenstelling verandert, dan verstoort dat mogelijk meerdere processen tegelijk.”
Wat heeft de maatschappij aan uw onderzoek?
„Wij doen voornamelijk fundamenteel onderzoek. Dat levert niet direct toepassingen, maar wel begrip op. Maar in de biotechnologie wordt er wel gebruik van gemaakt van de werking van cellen om bepaalde grondstoffen zoals ethanol te maken. Het wordt ook al toegepast om bepaalde afvalstoffen af te breken. Een beter begrip van celprocessen zal deze en andere toepassingen in de toekomst sterk vooruithelpen.”
Zou u zo’n cel voor een specifieke toepassing willen ontwikkelen?
„Daar ben ik zelf niet mee bezig. Ik vind fundamenteel onderzoek het meest boeiend. Om van fundamenteel begrip tot een product of medicijn te komen is het nodig om steeds verder de puntjes op de i te zetten, protocollen te volgen en allerlei testen te doorlopen.
Dat is heel belangrijk en bijvoorbeeld heel succesvol gebeurd bij de ontwikkeling van een vaccin tegen corona. Maar ik vind juist de fase waarin de puntjes nog niet op de i staan interessant. Dat betekent wel vasthoudend blijven en telkens weer proberen. Opgeven is er niet bij.”
Wat is de diepste drijfveer om zich zo in uw onderzoek vast te bijten?
„Mijn passie voor wetenschap is de verwondering hoe de wereld om me heen werkt. In mijn vakgebied vind ik het fascinerend om te zien hoe zoiets kleins met al die onderdelen kan leiden tot een autonoom, zichzelf reproducerende levende cel.”
U begeeft zich met uw onderzoek op een terrein waar ethische vragen bij te stellen zijn. Hoe verantwoordt u dat u 'morrelt’ aan het ontstaan van leven?
„Wij doen geen onderzoek naar het ontstaan van leven. Wij proberen te begrijpen hoe het werkt. Daarvoor proberen we nieuwe cellen te bouwen. Is dat gevaarlijk? Iedere nieuwe cel kan gevaarlijk zijn, zoals bij de mutatie van een virus. Je kunt ook de interessante vraag stellen of er bij de cellen die wij bouwen sprake is van leven. Daarom zijn er ook filosofen bij ons vakgebied betrokken.”
Wat betekent wetenschap voor u?
„Wetenschap gaat over het zoeken naar kennis die je niet hebt door gebruik te maken van de kennis die je wel hebt. Dat is het gebied waar nieuwe inzichten ontstaan, die weer leiden tot nieuwe vragen. Het is een ontdekkingstocht en wij zijn als wetenschappers de ontdekkingsreizigers. Daarbij is het moeilijk van tevoren precies te weten waar we naartoe gaan, wat onze zoektocht naar kennis gaat opleveren. Er zijn zat voorbeelden van onderzoek voor een bepaald doel, dat kennis opleverde voor een heel andere toepassing.”
CV
Professor Marileen Dogterom
Geboren: 20 november 1967 in Utrecht
Opleiding: Stedelijk Gymnasium in Leeuwarden (1985), studie Natuurkunde in Groningen (1990)
Loopbaan: Promotie-onderzoek in Frankrijk en de VS (1994), groepsleider bij instituut AMOLF, Amsterdam (1997-2013), hoogleraar in Leiden (sinds 2000), hoogleraar en afdelingsvoorzitter bij de TU Delft (sinds 2014).
Privé: Samenwonend, 2 kinderen. Woont in De Meije.
Van zaterdag 17 april tot en met zondag 16 mei is het mogelijk om langs twaalf verschillende haltes van hoop te gaan. “Plekken waar normaal gesproken veel gebeurt, maar die in coro- natijd rustig of helemaal dicht zijn,” vertelt initiatiefnemer dominee Joost Schelling. “We hebben gevraagd waar de mensen van verschillende maatschappelijke initiatieven hoop uit putten en hoe zij het in deze tijd volhouden.”WOERDEN - Aanleiding voor deze route is de Paastijd. “Normaal gesproken organiseert onze zeskoppige Missionaire Commissie van de Gereformeerde Kerk Woerden-Zegveld iets voor het publiek zoals een concert of een activiteit, maar nu kan dat niet." De tijd tussen Pasen en Pinksteren is de Paastijd. “Een tijd waarop in de bijbel de nadruk ligt op nieuw leven, een nieuw begin, op getuigenissen van de opstanding." Dus bedachten ze hoe mooi het zou zijn om in Woerden verschillende haltes te creëren die mensen kunnen inspireren met hun eigen verhaal van hoop, van doorzettingsvermogen, van naastenliefde, van nieuw leven. “Dit zou je moderne getuigenissen kunnen noemen."
Korte filmpjes op locatie
“Met Wijnand Brak Videoproducties interviewden we op alle plekken mensen, vroegen waar zij hoop uit putten en maakten hier filmpjes van drie tot vijf minuten van. Als mensen de QR-code scannen, krij-gen ze het betreffende filmpje te zien en in sommige gevallen een kijkje van het werk achter die voordeuren."
Geraakt
Deze zogenaamde haltes zijn plekken van hoop. “Zoals het Daan Theeuwes Centrum. We waren gelijk geraakt door wat daar gebeurt. Hoe jonge mensen daar binnen komen, revalideren en maanden later soms weer lopend naar buiten gaan. Dat is echt een plek van hoop. Dat soort verhalen willen we naar buiten brengen."
Wat kun je wel doen
Alle geïnterviewden benoemen dat elkaar zien en gezien worden hoop geeft. "Dat doet mensen goed. Iemand zien kan al heel eenvoudig door je hand op te steken als je langs iemands raam loopt, het hoeft niet ingewikkeld te zijn. Wij leggen graag de nadruk op wat je in deze tijd wel kunt doen en we blijken als mensen daar goed toe in staat te zijn." Schelling hoopt dat als mensen dit spoor van hoop gaan volgen ze er ook met elkaar over gaan praten. "Wat geeft jou hoop, wat heeft jou er doorheen getrokken? Wat zou je zelf nog kunnen doen of betekenen voor een ander?"
Allerlei haltes
Omdat het de Gereformeerde gemeente van Woerden en Zegveld is, kozen Schelling en zijn mede commissieleden ook twee haltes in Zegveld waaronder het ooievaarsstation. Ander haltes zijn bijvoor-beeld het Inloophuis leven met kanker', pioniersgemeente Het Baken en ‘Over Hoop'. "De koffiebranderij, een re socialisatieplek van het Leger des Heils."
Je kunt overal starten
De haltes liggen wel een stuk uit elkaar. "Je kunt ze alle twaalf achter elkaar doen, er twaalf dagen voor uittrekken want dit project loopt een maand, een deel wandelend, per fiets of met de auto doen.
Je kunt de route overal starten, de haltes zijn door elkaar te bezoeken. Het is helemaal aan jezelf en 100% coronaproof."
Eenvoudig meedoen
Het werkt eenvoudig door je aan te melden op spoorvanhoop.nl. "Dan krijg je een mail met een in de Opstandingskerk opgenomen instructievideo en alle adressen van dit Spoor van Hoop. Wat je onderweg nodig hebt, is een telefoon of tablet met mobiel internet." Na afloop krijgen deelnemers een bedankmail met informatie over de locaties, voor het geval je een plek gemist hebt.
Vorm de zin
Bij elke halte krijg je een woord en als je alle haltes aandoet, heb je twaalf woorden die een zin vormen nadat je ze in de juiste volgorde hebt gezet. “De oplossing kun je via dezelfde website tot en met maandag 17 mei insturen en onder de goede inzendingen verloten we een aantal hoopvolle prijsjes."
www.spoorvanhoop.nl
Van zaterdag 17 april tot en met zondag 16 mei loopt er een Spoor van Hoop dwars door Woerden en Zegveld. Bij 12 haltes van hoop vertellen verschillende maatschappelijke initiatieven hoe zij het in deze tijd volhouden. En hoe zij hun hoop invulling geven en hoe inwoners zelf hoop kunnen geven.
WOERDEN/ZEGVELD - Elke halte, er zijn er 10 in Woerden en 2 in Zegveld, heeft een QR-code die gelinkt is aan een korte video. De route kan overal worden begonnen, de haltes zijn door elkaar te bezoeken en over meerdere dagen te verspreiden. Dit Spoor van Hoop kan wandelend, fietsend, skatend, of met de auto of scootmobiel worden afgelegd.
Op initiatief van de Missionaire Commissie van de Gereformeerde Kerk Woerden-Zegveld is er een Spoor van Hoop aangelegd. Initiatiefnemer dominee Joost Schelling vertelt: "Vaak organiseerden we met Pasen een concert of een activiteit voor geheel Woerden. Dit jaar is het als kerk niet goed mogelijk geweest om mensen in en rondom onze kerken te ontvangen. We zochten naar een andere manier om de hoop die van Pasen uitgaat, te vertellen. We dachten erover na hoe tof het zou zijn om in Woerden verschillende haltes te creëren die mensen kunnen inspireren met hun eigen verhaal van hoop, van doorzettingsvermogen, van naastenliefde, van nieuw leven! In Woerden zijn talloze initiatieven waar onder lastige omstandigheden toch dagelijks hoop wordt uitgedragen. Veel van die locaties zijn nu nog gesloten, maar zij waren gelukkig wel bereid om mee te werken. Met het Spoor van Hoop kunnen we nu hun werk achter de voordeuren laten zien.
Hoe werkt het?
Meld je aan via de website spoorvanhoop.nl en ontvang een instructievideo en alle adressen. Elke halte kent een korte video, dus er is een telefoon/ipad met mobiel internet nodig. Op de routes en bij een halte gelden vanzelfsprekend de coronamaatregelen. Je kunt deze haltes op je eigen tijd en tempo aandoen. De haltes liggen verspreid door Woerden (en Zegveld) dus er is altijd een halte in de buurt waarmee je kunt beginnen. Bij alle haltes ontvang je een woord en met de woorden van alle haltes kun je een zin maken. De oplossing kun je tot en met maandag 17 mei insturen via spoorvanhoop.nl en daarmee ding je mee naar één van de hoopvolle prijsjes.
Tipje van de sluier..
De 12 haltes van het Spoor van Hoop liggen verspreid door Woerden en Zegveld. Om een tipje van de sluier op te lichten: deelnemers komen onder andere langs het Daan Theeuwes Centrum Woerden, de koffiebranderij OverHoop, het Inloophuis tegen en het Ooievaarsbuitenstation in Zegveld. En dus langs nog 9 andere haltes op dit Spoor van Hoop.
De organisatie is in handen van de Missionaire Commissie van de Gereformeerde Kerk Woerden-Zegveld.
Rik Sneijder
De Meije - Het geluid van motoren reikt ver, vooral langs De Meije. „Het is op mooie zonnige dagen een enorm kabaal als een stoet motoren langs komt rijden”, zegt een bewoner van De Meije. Die is dan ook voorstander van de maatregel van de gemeenten Bodegraven-Reeuwijk, Nieuwkoop en Woerden om vanaf april tot 1 oktober in de weekeinden een motorverbod in te stellen.
Het probleem met de lawaaiige motoren over De Meije, een stiltegebied overigens, speelt al ver voordat de coronacrisis begon. Begin dit jaar bedachten de gemeenten een plan voor een proef. Deze zomer even geen motoren over de Kerkweg (in Bodegraven), De Meije, de Oude Meije en de Bosweg bij Zegveld. Voorafgaand aan de pilot worden er verkeerstellingen gehouden op de toegangswegen naar De Meije.
„Deze tellingen zijn bedoeld om een goed beeld te krijgen van het aantal motoren dat over De Meije rijdt zonder dat er een motorverbod geldt. Voor een goed en betrouwbaar beeld van de huidige situatie moet er minimaal één weekend met mooi weer gemeten worden”, stellen de gemeenten.
Metingen
Op het moment dat er een betrouwbare nulmeting is gehouden, worden De Meije, Oude Meije en de Bosweg tijdelijk afgesloten voor motoren op zaterdag, zondag en feestdagen van negen uur ’s ochtends tot acht uur ’s avonds, aangeduid met bebording. Na het verbod vinden er metingen plaats om een beeld te krijgen van de aantallen motoren die met een geldend verbod toch van De Meije gebruik maken. Nadat het motorseizoen voorbij is, eindigt de proef. Vervolgens wordt de pilot, in overleg met Bodegraven-Reeuwijk en Nieuwkoop, geëvalueerd.
„Als er straks geen motoren meer langskomen, zal het vast drukker worden met wielrenners en andere recreanten”, reageert Elly van Hanswijk van eetcafé De Halve Maan in De Meije. Zij hoopt dat haar etablissement wel bereikbaar blijft voor motorrijders. „Ik wil voorstellen dat de gemeenten bij het begin van De Meije borden neerzetten die aangeven dat de horeca bereikbaar is. Motorrijders kunnen een andere route nemen, hun motor hier vlakbij parkeren en een stukje lopen.”
Enkeling
Van Hanswijk begrijpt dat de bewoners in alle rust willen blijven wonen, maar weet ook dat de meeste motorherrie komt van een enkeling die het leuk vindt om met een aangepaste uitlaat het liefst zo hard mogelijk te rijden’. „De meeste motorrijders rijden fatsoenlijk en rustig.” De uitbaatster vreest dat deze proef leidt tot verdergaande maatregelen. „Straks mogen landbouwvoertuigen ook niet meer, of groepen wielrenners. Waar houdt het dan op.’” Woerdenaar Hennie Agterberg is motorrijder en voorzitter van de Harleydag Woerden. Hij reageert verbaasd op het voornemen van de drie gemeenten. Juist De Meije leent zich voor lekker rustig rijden en genieten, zegt hij. „Je kan daar helemaal niet zo hard rijden.”
De vrijheid van motorrijders wordt steeds verder beknot, vindt Agterberg. Natuurlijk is het vervelend als je op een zonnige dag in je tuin zit er en komen motoren langs, geeft hij toe. „Maar als we ons alle-maal aan de snelheid houden, ook automobilisten, dan hoeft het niet zo’n lawaai te geven.”
De Meijebewoner ziet het toch anders: „Kom maar eens luisteren op een zonnige dag. Horen en zien vergaat je.”